Matura 2012. Historia [testy, odpowiedzi]

Zobacz też

Przygotowanie i wyniki Matury 2012. Testy i rozwiązania

HISTORIA

POZIOM PODSTAWOWY - ARKUSZ
POZIOM ROZSZERZONY - ARKUSZ

PRZYKŁADOWE ODPOWIEDZI - POZIOM PODSTAWOWY
ZADANIE 1
a) okres nr 1
b) starożytny Egipt
c) Piramida Cheopsa była grobowcem faraona od którego wzięła swe imię

ZADANIE 2
a) Babilon
b) Z powodu położenia nad wielką rzeką miasto było podzielone na dwie części.
∨ Czytaj dalej
Rzeka pozwala też na stworzenie fosy obronnej dookoła miasta, przy której budowie możliwe jest wykonywanie cegieł

ZADANIE 3
1) Leonidas
2) Aleksander Wielki
3) Spartakus

ZADANIE 4
a) kalendarz juliański
b) dyktator (Juliusz Cezar, dyktator w l. 49-45 i 44 p.n.e.)
c) nr3 Cesarstwo Rosyjskie

ZADANIE 5
ZADANIA FAŁSZYWE
2. Zasięg podbojów rzymskich na Wschodzie pokrywał się ze wschodnimi granicami państwa Aleksandra Wielkiego w chwili jego śmierci.
4. Wał Hadriana bronił północnej granicy najstarszej prowincji rzymskiej.

ZADANIE 6
pierwsze (A) - wynalezienie pisma przez Sumerów (3500 p.n.e.)
ostatnie (B) - wydanie edyktu mediolańskiego (313 n.e.)

ZADANIE 7
a)
1) Francja (Państwo Franków), V wiek n.e.
2) Polska (Państwo Polan), X wiek n.e.
b) W obu przypadkach przyjęcie chrześcijaństwa odbyło się (wg podanych źródeł) z inspiracji małżonek władców.

ZADANIE 8
Półwysep Apeniński w połowie VII w.

ZADANIE 9
a) Wacław II
b) Ryksa
c) na opinię mógł mieć wpływ fakt, że jej autor był opatem. Przedstawia on Wacława II jako bogobojnego i uzasadnia to wznoszeniem i ochranianiem przez króla klasztorów.
d) książę Władysław musiał opuścić kraj gdyż został wygnany przez Wacława II
e) Wratysław II i Świętosława, córka Kazimierza Odnowiciela
Władysław Herman i Judyta, córka Wratysława II

ZADANIE 10
1 - Bolesław Chrobry
2 - Bolesław Śmiały (Szczodry)
3 - Kazimierz Wielki
4 - Władysław Jagiełło

ZADANIE 11
a) Bolesław Krzywousty
b)
- Bolesław "słusznie rządy nad krajem sprawuje, Który z garstką swych olbrzymie wojsko tak wojuje!"
- Bolesław prowadził wojny z poganami i Bóg mu sprzyja, a autorzy pieśni "wzbronioną walkę" z chrześcijanami

ZADANIE 12
a) zdobycie Konstantynopola przez Turków
b) po wyprawie Marco Polo do Chin
c) upadek Konstantynopola to moment oddzielający wieki średnie od epoki odrodzenia (upadek dawnego porządku religijnego, zmianami w wojskowości - zastosowanie prochu i artylerii
d) 1 - Imperium Osmańskiego
2 - Konstantynopola

ZADANIE 13
* stalle - to ławki w prezbiterium, przeznaczone głównie dla duchownych.
a)
1. gotyk
2. barok
b) barok

ZADANIE 14
a) Ogradzanie pół (grodzenie)
b)
Ocena: negatywna
Uzasadnienie:
WERSJA 1: Angielscy feudałowie kupowali ziemię bez poszanowania własności chłopów, potrafili nawet zamienić kościoły w stajnie dla owiec (świętokradztwo). Tomasz Morus potępił to niemoralne postępowanie, które według niego odbywa się na skutek oszustw i przekupstw.
WERSJA 2: Autor zarzuca możnym chęć wzbogacenia się poprzez odbieranie chłopom ziemi, stosowanie podstępów i oszustw, dopuszczają się gwałtów i nadużyć prawa.
c)
WERSJA 1: Proces ogradzania nasilił się ponieważ wzrosło zapotrzebowanie na wełnę i zwiększyło się pogłowie owiec. Ogradzanie postępowało w miarę rozwoju gospodarki rynkowej i w XVIII wieku parlament je zalegalizował. Przez rugi mieszkańcy opuszczali wieś tworząc plebs (pracownicy najemi), który był zatrudniany w manufakturach.
WERSJA 2: Spadek dochodów z uprawy zboża i rolnictwa, wzrost opłacalności hodowli owiec i zapotrzebowanie na wełnę.

ZADANIE 15
a) ruch egzekucyjny
b) Zygmunta Augusta.
c) Skarb koronny topniał poprzez liczne darowizny, dzierżawy i zastawy. Przygotowanie się do wojny z Wielkim Księstwem Moskiewskim

ZADANIE 16
Na obrazie widzimy królową Elżbietę I. Namalowano go po rozgromieniu hiszpańskiej Wielkiej Armady w 1588 roku. Na obrazie królowa trzyma prawą dłoń na kuli ziemskiej (globus) - ma to symbolizować ekspansję na obszarach zamorskich i rzucenie wyzwania Hiszpanii (potęga kolonialna). W oknach za królową widoczne są okręty (od lewej - flota angielska i rozgromiona "Wielka Armada"). Globus trzymany przez królową, na którym widoczna jest wczesna mapa Ameryk, oznacza dążenie do silnej polityki kolonialnej.

ZADANIE 17
a) pokój w Oliwie
b) potop szwedzki
c) Jan Kazimierz pochodził ze szwedzkiej dynastii Wazów w Szwecji (do 1654 roku) był tytularnym królem Szwecji (jego ojciec Zygmunt III Waza był nie tylko królem Polski ale także Szwecji i jako taki, miał prawo do tytułowania siebie królem Szwecji.

ZADANIE 18
a) W pierwszym dziesięcioleciu II połowy XVIII w. w Anglii produkcja surówki żelaza pochodziła głównie z pieców na koks.
b) rewolucja przemysłowa

ZADANIE 19
1. Joachim Lelewel
2. Piotr Wysocki
3. Józef Bem
4. Józef Chłopicki

ZADANIE 20
1. Gromady Ludu Polskiego
2. Hotel Lambert (obóz Czartoryskiego)

ZADANIE 21
a) Potępienie ludności polskiej kolaborującej z zaborcami
b) Trzej złodzieje - metafora trzech monarchów państw zaborczych
c) W 1860 pod dowództwem Garibaldiego rozpoczęły się walki we Włoszech przeciwko Burbonom, które miały na celu zjednoczenie Italii

ZADANIE 22
a) powstania styczniowego
b) W pogrzebie uczestniczyli przedstawiciele wszystkich cechów, stanów społecznych i wyznań.

ZADANIE 23
a) Romuald Traugutt był dyktator powstania styczniowego
b) Poglądy Romualda Traugutta były bliższe białym.
Argumenty:
- po pierwsze niepodległość miała być odzyskiwania w oparciu o chrześcijański kodeks moralny
- był niechętny rewolucyjnym przewrotom społecznym

ZADANIE 24
Powstanie Trójporozumienia B - ostatnie
Początek obrad kongresu wiedeńskiego A - pierwsze

ZADANIE 25
a) strój sarmaty (żupan i bufiaste spodnie tak zwane hajdawery)
b) włączenia Rzeczypospolitej Krakowskiej do Galicji.
c) dynastia Habsburgów

ZADANIE 26
a) Józef Piłsudski
b) 1920 rok
c) Bitwa warszawska - zadecydowała o tym, że Polska zachowała niepodległość, a rewolucja nie rozprzestrzeniła się na Europę Zachodnią.

ZADANIE 27
1918-1939 - Port w Gdyni
1970-1980 - Fabryka Samochodów Małolitrażowych Fiat 126p

ZADANIE 28
a)
rysunek 1. Ignacy Jan Paderewski
rysunek 2. Ignacy Mościcki
b)
postać na rysunku 1. - reprezentował Polskę na konferencji pokojowej w Paryżu
postać na rysunku 2. - pełnił funkcje Prezydenta Rzeczypospolitej

ZADANIE 29
1. lądowanie aliantów w Normandii
2. kapitulacja Francji
3. bitwa o Anglię
4. powstanie rządu RP na emigracji
5. powstanie warszawskie

ZADANIE 30
Podarty traktat o nieagresji między ZSRR i Niemcami to symbol niezapowiedzianego ataku Hitlera na ZSRR, który miał miejsce w czerwcu 1941 roku. Maska która opada z twarzy Adolfa Hitlera to symbol zakłamania i pokazania prawdziwych intencji wodza III Rzeszy - czyli podbicie Związku Radzieckiego. Żołnierz Armii Czerwonej pokazuje oporu i wolę walki z sojusznikiem, który okazał się oszustem.

ZADANIE 31
a) gen. Stanisław Maczek
b) Belgia, Francja, Holandia

ZADANIE 32
a) 1941 rok
b) Dwubiegunowy układ sił w Europie: blok wschodni i zachodni

ZADANIE 33
a) Republika Czechosłowacka
b) Państwo należało do bloku wschodniego, więc nie mogło skorzystać z Planu Marshalla. Blok wschodni bowiem sprzeciwiał się ideologicznemu i ekonomicznemu wpływowi USA na kraje komunistyczne.

PRZYKŁADOWE ODPOWIEDZI - POZIOM ROZSZERZONY

ZADANIE 1
a) Ateny (sowa była znakiem Ateny)
b) uprowadzenie Europy (przez Zeusa pod postacią Byka)

ZADANIE 2
ZDANIE FAŁSZYWE
Ostracyzm to w starożytnej Sparcie procedura mająca na celu usunięcie z polis obywatela podejrzanego o dążenie do samowładztwa (tyranii).

ZADANIE 3
WERSJA 1: Pochodzenie władzy od Boga symbolizuje fakt, że jej symbole podawane są przez Jezusa (korona dla Henryka II) i świętych (miecz, Włócznia św. Maurycego).
WERSJA 2: Nad głową cesarza widać Chrystusa, który błogosławi go nakładając koronę. Miecz i berło (atrybuty władzy) podają mu anioły, a ręce trzymają święci.

ZADANIE 4
WERSJA 1: Pieśń śpiewają rycerze Henryka V, którzy byli najeźdźcami w opisywanej wojnie (najazd na Polskę w 1109 roku)
WERSJA 2: Jest to pieśń rycerzy Henryka V, którzy przyznają się do walki z chrześcijańskim władcą, uznając ten czyn za niegodny.

ZADANIE 5
ZADANIA FAŁSZYWE
3. Siostra króla Czech Wratysława II była matką Bolesława Krzywoustego.
4. Król Wacław II poślubił córkę władcy Polski koronowanego w Krakowie w pierwszej połowie XIV w.

ZADANIE 6
WERSJA 1: Na jednej z rycin Marcin Luter jest przedstawiony jako instrument na którym gra diabeł. Celem tych rycin, w których sportretowane postacie są zwierzętami lub diabłami, jest ich ośmieszenie a także zniechęcenie odbiorców, u których te osoby miały wywoływać wstręt.
WERSJA 2: Dostojnicy kościelni, którzy wyglądając jak zwierzęta uosabiają grzechy i zepsucie Kościoła. Reformację Marcina Lutra przedstawiono jako narzędzie w rękach szatana.

ZADANIE 7
Zygmunt II August

ZADANIE 8
merkantylizm

ZADANIE 9
WERSJA 1: Przebieg walk podczas insurekcji kościuszkowskiej
WERSJA 2: Działania wojsk powstańczych w czasie insurekcji kościuszkowskiej (kwiecień - listopad 1794 roku).

ZADANIE 10
a) Komuna Paryska.
b) Ta "rewolucja" miała przynieść przewrót społeczny, który byłby niekorzystny dla sprawy niepodległości Polski.

ZADANIE 11
a) Liczba tkaczy ręcznych i robotników fabrycznych wzrastała do 1831 roku, potem gwałtownie zaczęła spadać, a wzrost robotników był stały
b) industrializacja (uprzemysłowienie, rewolucja przemysłowa)

ZADANIE 12
a) "Karta Atlantycka" to statek, na którym płynęli Polacy. Sztorm wywołał Józef Stalin wywracając statek. To symbol, który pokazuje, że nie ma takich ustaleń polityczne (w tym także Karta Atlantycka), które uratują Polskę przed dominacją Związku Radzieckiego.
b) ataku Japończyków na Pearl Harbor (1941)

ZADANIE 13
Na obu plakatach Plan Marshalla został - z przyczyn politycznych - różnie przedstawiony. Niemcy Zachodnie miały szansę na odbudowę gospodarki po wojnie. Z kolei propagandziści ZSRR pokazywali ten plan jako uzależnienie (chomąto, które ciągnie amerykański policjant) od Stanów Zjednoczonych.

ZADANIE 14
Cenzor mógł mieć zastrzeżenia do zwrotu "błędy i wypaczenia", które odnosiło się do opisu krwawych rządów Jakobinów we Francji. Tym bardziej, że "okres błędów i wypaczeń" był partyjnym określeniem okresu stalinowskiego (do 1956 roku). Autor sugeruje, że między francuskimi a PRL-owskimi rządami można postawić znak równości.

ZADANIE 15
Powstanie państwa Izrael 2
Masakra na Placu Niebiańskiego Spokoju w Pekinie 5
Rok Afryki - wyzwolenie wielu kolonii na tym kontynencie 3
Zrzucenie bomb atomowych na Hiroszimę i Nagasaki 1
Wycofanie wojsk amerykańskich z Wietnamu 4

ZADANIE 16
Króla Kazimier był "wielkim człowiekiem w historii" przechodząc od władzy patrymonialnej do państwowego prawa publicznego, zmieniając tym oblicze społeczeństwa. Choć zaplątany w średniowiecze był bohaterem nowożytnym. Był otwarty na zmiany, które wprowadzał.

ZADANIE 17
Różne oceny polityki Kazimierza Wielkiego wynikają z podejścia do niej. Po II wojnie światowej zmiany granic polski były uzasadniane propagandowo jako granice z okresu wczesnych Piastów, dlatego działania Kazimierza Wielkiego były postrzegane negatywnie. Z kolei w latach 70. propaganda podkreślała dynamiczny rozwój gospodarczy w myśl zasady "zastał Polskę drewnianą a zostawił murowaną".

ZADANIE 18
Uniwersał połaniecki

ZADANIE 19
Źródła ukazują przeciwstawne poglądy, które na temat chłopów miał Tadeusza Kościuszki. Ludwik Waryński nazywa Tadeusza Kościuszkę "oszczędnym kasjerem majątków szlacheckich", który chce chłopom minimalnie poprawić warunki prawne i bytowe. Adam Próchnik ocenia Tadeusza Kościuszkę jako "nieugiętego rzecznika sprawiedliwego przekształcenia stosunków w Polsce" i zwolennika "wolności warstw ludowych".

ZADANIE 20
Wprowadzenie konsulatu zmieniło wizerunek Napoleona Bonapartego. Najpierw był obrońcą Republiki, "bliski prostemu żołnierzowi" a zmienił się w osobę, która "podtrzymuje aurę tajemniczości", nie ufa każdemu, a także staje się "dyktatora na modłę rzymską". Wprowadzenie cesarstwa spowodowało zmianę wizerunku w kierunku Karola Wielkiego, budując "pomniki ku czci szefa państwa".

ZADANIE 21
- starożytny Rzym (źródło E) i Grecja (źródło F)
- Francja Karola Wielkiego (źródło E)

ZADANIE 22
Napoleon przedstawiono jako wyzwoliciela, który zdejmuje kajdany (trzymane w rękach) i prawodawcę (osoby trzymają tablice stylizowane na tablice z Dziesięcioma Przykazaniami, najprawdopodobniej z Kodeksem Napoleona).

ZADANIE 23
Cesarz Franciszek Józef I
Dynastia habsburska

ZADANIE 24
- różne perspektywy narodowe, związane z tym, że każde państwo miało z Austrią różne relacje, a także zastrzeżenia do władzy Franciszka Józefa I
- różne poglądy polityczne autorów opinii - od tych, którzy sympatyzowali z cesarzem do komunistów i antymonarchistów