Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Kraków. Kierowcy jadący Trasą Wolbromską mieliby przejeżdżać przez rondo księdza Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego

Małgorzata Mrowiec
Małgorzata Mrowiec
Bezimienne rondo w ciągu tzw. Trasy Wolbromskiej miałoby zyskać patrona z baroku
Bezimienne rondo w ciągu tzw. Trasy Wolbromskiej miałoby zyskać patrona z baroku msip.um.krakow.pl
Zmarł prawie 300 lat temu, uważany był za jednego z najwybitniejszych kompozytorów polskiej muzyki barokowej, nazywany jest "polskim Händlem". Imię księdza Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego miałoby nosić rondo w dzielnicy Prądnik Biały, w ciągu tzw. Trasy Wolbromskiej. Z takim wnioskiem wystąpiła w grudniu zeszłego roku Rada Dzielnicy IV Prądnik Biały, a teraz decyzję mają podjąć krakowscy radni.

Propozycja rady dzielnicy uzyskała pozytywną opinię zespołu ds. nazewnictwa Komisji Kultury i Ochrony Zabytków Rady Miasta Krakowa. "Nadanie nazwy dla bezimiennego ronda zapewni godne upamiętnienie postaci Księdza Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego" - czytamy w projekcie uchwały w tej sprawie, która trafi pod głosowanie na sesji Rady Miasta.

Kapelmistrz katedry na Wawelu

Grzegorz Gerwazy Gorczycki, właściwie Grzegorz Gorczyca, urodził się ok. 1665-67 r. w Rozbarku koło Bytomia, a zmarł 30 kwietnia 1734 w Krakowie. Był katolickim duchownym, kompozytorem i kapelmistrzem. Uważany jest za jednego z najwybitniejszych kompozytorów polskiego baroku.

Rodzice Gorczyckiego, Adam i Anna Gorczycowie, byli wolnymi kmieciami, właścicielami największego folwarku we wsi Rozbark (dziś dzielnica Bytomia), ówcześnie w Monarchii Habsburgów, ale przynależącej do diecezji krakowskiej. Początkowe nauki Grzegorz Gorczyca pobierał prawdopodobnie w miejscowej szkole parafialnej. Około 1678 r. zapisał się na Uniwersytet Karola w Pradze, gdzie ukończył studia na wydziale sztuk wyzwolonych i filozofii. Pobyt w Pradze trwał prawdopodobnie do 1683 roku. Następnie przez około 7 lat Gorczycki studiował teologię na Uniwersytecie Wiedeńskim i otrzymał tytuł licencjata teologii. W 1689 r. lub rok później przybył do Krakowa, gdzie 23 grudnia 1690 r. przyjął święcenia niższe. Z kolei w 1692 r. otrzymał święcenia kapłańskie. W tym czasie zmienił formalnie nazwisko Gorczyca na Gorczycki.

Wkrótce po przyjęciu święceń kapłańskich został oddelegowany na dwa lata do reorganizowanej tzw. Akademii Chełmińskiej na Pomorzu, prowadzonej przez księży misjonarzy. Do obowiązków Gorczyckiego - oprócz wykładów w wyższych klasach - należało przygotowywanie uczniów do wystawiania na scenie szkolnej popisowych dialogów i deklamacji. Gorczycki miał też zajęcia dydaktyczne w chełmińskim seminarium misjonarzy. Kierował kapelą kościoła archiprezbiterialnego, który od 1680 r. formalnie należał już do księży misjonarzy.

W 1694 r. Gorczycki powrócił do Krakowa, gdzie otrzymał stanowisko wikariusza katedry na Wawelu, następnie został spowiednikiem katedralnym (1696), a w roku 1698 otrzymał tam stanowisko kapelmistrza. Do jego obowiązków należało m.in. dyrygowanie, przygotowywanie repertuaru, komponowanie utworów własnych i przygotowywanie (tj. kopiowanie) głosów kompozycji innych utworów.

Z biegiem lat wzrastało znaczenie Gorczyckiego w środowisku krakowskim, zwiększały się też jego obowiązki. W 1702 r. otrzymał prebendę kaplicy św. Stanisława, związaną z działalnością w zespole wokalnym kaplicy. Po najazdach szwedzkich, które spustoszyły Kraków (1702-1705 r.), otrzymał godność kanonika kolegiaty w Skalbmierzu. W 1727 r. został proboszczem kościoła Bożego Miłosierdzia na przedmieściu Krakowa, zwanym Smoleńskiem. W 1728 r. kapituła mianowała go egzaminatorem w seminarium duchownym. Jeszcze przed powołaniem Gorczyckiego na kapelmistrza katedry został on opiekunem więźniów osadzonych w basztach zamku na Wawelu.

Pochowany został prawdopodobnie w kościele Bożego Miłosierdzia na Smoleńsku. Na jego cześć wmurowano w katedrze wawelskiej tablicę pamiątkową, na której określono Gorczyckiego jako "Gemma Sacerdotum" - klejnot kapłaństwa.

Dzieła Gorczyckiego cechuje bogata melodyka oraz mistrzowskie posługiwanie się stylem koncertującym (zwłaszcza w późniejszych utworach). Większość jego kompozycji - w postaci rękopisów oraz kopii - zachowała się w Archiwum Kapituły Katedry na Wawelu.

Decyzja należy do radnych

O tym, czy kompozytor zostanie patronem nowego ronda w dzielnicy Prądnik Biały zdecydują krakowscy radni, którzy mają się zająć przygotowanym projektem uchwały w tej sprawie. Najbliższa sesja Rady Miasta Krakowa odbędzie się 6 marca.

Chcemy żyć wolniej - ciekawa analiza

emisja bez ograniczeń wiekowych

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo
Wróć na krakow.naszemiasto.pl Nasze Miasto