Bańska Szkoła Ikonograficzna
Bańska szkoła pisania ikon to jedno z najbardziej wyróżniających się zjawisk w historii bułgarskiej kultury XVIII i XIX w. Jej przedstawiciele znacząco wpłynęli na progresywne zmiany w myśli artystycznej okresu odrodzenia. Ich dziedzictwo stanowi jedno z najznaczniejszych osiągnięć bułgarskiej sztuki narodowej. Pomimo współpracy z przedstawicielami innych centrów kultury z miast takich jak -
- Samokow
- Triawna
- Debyr
- przez ponad wiek udało im się zachować niepowtarzalny styl swojej twórczości.
W XVIII i XIX w. ożywione stosunki handlowe z centrami kultury Europy Zachodniej znacząco wpłynęły na rozkwit życia duchowego w Bansku. Ważną rolę w tym procesie odegrał związek z monastyrem Aton i monastyrem Rilskim.
Założycielem bańskiej szkoły pisania ikon był Toma Wiszanow Molera (Toma Vishanov – Molera) urodzony najprawdopodobniej w połowie XVIII w. Do czasów współczesnych zachowało się niewiele jego dzieł (ikon i fresków). Badacze twórczości malarza niejednokrotnie zwracali uwagę na obecne w jego pracach wpływy baroku i rokoko. Jego ikony charakteryzują się, barokowymi arabeskami, harmonią i realistycznym przedstawieniem postaci.
Następcami Tomy Wiszanowa był jego syn Dymityr i wnuk Simeon. Urodzony około 1780 r. Dymityr Molerow zdobył niezwykłą w owych czasach popularność. Był niedoścignionym mistrzem detalu, wyznaczył nowy kierunek w rozwoju bułgarskiej sztuki czasów odrodzenia. Simeon Molerow, urodzony w 1816 r., odegrał znaczącą rolę w rozwoju szkoły bańskiej.
Znanymi reprezentantami bańskiej szkoły byli również
- Michałko Golew
- Dimityr Sirlesztow
- Iwan Kostow Terziew
Kontynuowali oni historyczne tradycje bułgarskiej sztuki odrodzeniowej jeszcze przez kilka dziesięcioleci po 1878 r. w warunkach prześladowań religijnych (do 1912 r.).
Na wystawie BAŃSKA SZKOŁA IKONOGRAFICZNA zaprezentowanych będzie czterdzieści trzy oryginalne dzieła z XVIII i XIX w.
Ekspozycja czynna do 15 stycznia 2023 r.
Współorganizator: Witold Karczewski, Konsul Honorowy Republiki Bułgarii w Białymstoku
Inicjatorami wystawy są Margarita Ganeva, Ambasador Republiki Bułgarii w Warszawie oraz Kalina Stancheva, Dyrektor Bułgarskiego Instytutu Kultury
Vitali Michalczuk - antropolog, doktorant Wydz. Filozofii (UW), teolog prawosławny - opowiada czym jest ikona. [kanał YT POPteologia]:
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
